Research article    |    Open Access
International Journal of the Pursuit of Excellence in Social Sciencies 2025, Vol. 5(1) 28-43

Ergenlerin Kişilik Tiplerinin ve Sosyal Medya Fenomenlerinden Etkilenmelerinin Sürdürülebilir Tüketim Bilinci Üzerindeki Etkisi

İpek Bilal , Efe Tiren , Filiz Tanrısevdi

pp. 28 - 43

Publish Date: June 30, 2025  |   Single/Total View: 0/0   |   Single/Total Download: 0/0


Abstract

Bu çalışma, ergenlerin kişilik tiplerinin ve sosyal medya fenomenlerinden etkilenme düzeylerinin sürdürülebilir tüketim bilinci üzerindeki etkisini incelemektedir. Araştırmada, kişilik özelliklerinin (Dışa Dönüklük, Yumuşak Başlılık, Sorumluluk, Duygusal Dengelilik, Deneyimlere Açıklık) sürdürülebilir tüketim bilincini nasıl şekillendirdiği analiz edilmiş ve sosyal medya fenomenlerinden etkilenme düzeyinin bu etkilerle ilişkisi değerlendirilmiştir. İlişkisel tarama modeline dayalı olarak gerçekleştirilen çalışmada, “Ergenler için Sosyal Medya Fenomenlerinden Etkilenme Algısı Ölçeği”, “Sürdürülebilir Tüketim Davranış Ölçeği” ve “On Maddeli Kişilik Ölçeği” kullanılmıştır. Araştırmada elde edilen verilerin analizi için öncelikle hiyerarşik regresyon analizi yapılmıştır. Hiyerarşik regresyon analizi sonucunda, yumuşak başlılık ve sorumluluğun sürdürülebilir tüketim bilinci üzerinde en güçlü etkiye sahip olduğu görülmüştür. Cinsiyet ve sosyal medya kullanımı ile sürdürülebilir tüketim bilinci arasındaki ilişkiye yönelik ise bağımsız örneklem t-testi analizi yapılmıştır ve bu testin sonuçlarına göre, kız öğrencilerin sürdürülebilir tüketim bilinci puanları erkeklerden anlamlı derecede daha yüksektir. Sosyal medya kullanımının ise bu bilince etkisi anlamlı bulunmamıştır. Araştırma bulguları, yumuşak başlılık ve sorumluluğun sürdürülebilirlik davranışlarını etkilediğini gösteren önceki çalışmaları desteklemektedir. Ayrıca, çevresel farkındalık ve sürdürülebilir tüketim bilincinin toplumsal cinsiyetle ilişkisine dair literatürdeki bulgularla da uyumludur. Bu bağlamda, sosyal medya fenomenlerinin çevre dostu içerik üretiminde etkin bir rol oynayabileceği vurgulanmaktadır. Bu çalışma, sosyal medya fenomenlerine sürdürülebilirlik eğitimi verilmesi, çevre dostu içeriklerin algoritmalar aracılığıyla görünürlüğünün artırılması ve ergenlere yönelik eğitim programlarının yaygınlaştırılması gibi öneriler sunmaktadır. Araştırma, bireylerin kişilik özellikleri doğrultusunda stratejiler geliştirerek sürdürülebilir bir gelecek inşa etmenin önemine dikkat çekmektedir.

Keywords: kişilk, sürdürülebilir tüketim, fenomen, ergenlik


How to Cite this Article?

APA 7th edition
Bilal, I., Tiren, E., & Tanrisevdi, F. (2025). Ergenlerin Kişilik Tiplerinin ve Sosyal Medya Fenomenlerinden Etkilenmelerinin Sürdürülebilir Tüketim Bilinci Üzerindeki Etkisi. International Journal of the Pursuit of Excellence in Social Sciencies, 5(1), 28-43.

Harvard
Bilal, I., Tiren, E. and Tanrisevdi, F. (2025). Ergenlerin Kişilik Tiplerinin ve Sosyal Medya Fenomenlerinden Etkilenmelerinin Sürdürülebilir Tüketim Bilinci Üzerindeki Etkisi. International Journal of the Pursuit of Excellence in Social Sciencies, 5(1), pp. 28-43.

Chicago 16th edition
Bilal, Ipek, Efe Tiren and Filiz Tanrisevdi (2025). "Ergenlerin Kişilik Tiplerinin ve Sosyal Medya Fenomenlerinden Etkilenmelerinin Sürdürülebilir Tüketim Bilinci Üzerindeki Etkisi". International Journal of the Pursuit of Excellence in Social Sciencies 5 (1):28-43.

References

    Abidin, C. (2016). Aren’t these just young, rich women doing vain things online? Influencer selfies as subversive frivolity. Social Media + Society, 2(2). https://doi.org/10.1177/2056305116641342 Atak, H. (2013). On Maddeli Kişilik Ölçeği'nin Türk kültürüne uyarlanması. Nöropsikiyatri Arşivi Dergisi, 50, 312–319. Balderjahn, I., Peyer, M., Seegebarth, B., Wiedmann, K.-P., & Weber, A. (2013). The consciousness for sustainable consumption: Scale development and empirical validation. International Journal of Consumer Studies, 37(4), 421–430. https://doi.org/10.1111/ijcs.12019 Bandura, A. (2006). Social foundations of thought and action: A social cognitive theory. Prentice-Hall. Boyd, D. (2014). It’s complicated: The social lives of networked teens. Yale University Press.