Açık sistem özelliği gösteren tüm örgütler çevreyle etkileşime girmekte, bulunduğu çevreyi etkilemekte ve bu çevreden etkilenmektedir. Toplumsal ya da küresel tüm değişimler örgütler üzerinde önemli bir etkiye sahiptir. Yenileşme ve değişim beraberinde belirsizlikleri de getirdiğinden bu sürecin doğru bir şekilde yönetilmesi önemlidir. Okullar dinamik yapıya sahip kurumlar olup çevredeki değişimlerden etkilenmektedir. Bu değişimlere uyum sağlamak amacıyla okullarda belirsizlik modelleri kullanılarak rasyonel kararlar verilebilmekte, böylece belirlenen amaçlarına ulaşılarak eğitimde etkililiğin sağlanması mümkün olmaktadır. Bu çalışmada, çağdaş bir eğitim yönetimi yaklaşımı olan belirsizlik modellerine ilişkin kavramsal çerçevenin bütüncül bir yaklaşımla ele alınması amaçlanmıştır. Bu kapsamda, belirsizlik modellerinin tanımı, özellikleri ve eğitim örgütlerinde uygulanmasına ilişkin kavramsal bir analiz sunulmuştur.

Bu çalışmanın temel amacı 2022/2023 eğitim öğretim yılında kullanılan 5. sınıf Türkçe ders kitaplarında biyografi kullanım durumunun incelenmesidir. Bu durumda, Türkçe dersinin eğitim ve öğretiminde yeni yöntem ve teknikler konusunda yapılan literatürdeki araştırmalar ile daha etkili Türkçe öğretimi için kavramlardan, görsel materyallerden ve edebiyattan nasıl yararlanılabileceği üzerinde durulmaktadır. Türkçe öğretiminde ders kitapları, eğitim öğretim sürecinin yürütülmesinde temel kaynaklar arasında gösterilmektedir. On iki yıllık zorunlu eğitim sürecinde Türkçe dersi öğretimi, ilkokul birinci sınıftan itibaren bireyin bağlı olduğu toplumdaki iletişimi sağlamak, yaşamla ilgili görüş ve düşüncelerini biçimlendirmek, bireylerin doğaya, topluma ve içinde yaşadığımız dünyaya karşı olumlu, yapıcı tutumlar geliştirmeleri açısından oldukça önemlidir. Türkçe dersi ile ilgili olarak ülkemizde son dönemlerde yapılan çalışmalar sonucunda öğretmenlerin, öğrencilerin ve velilerin Türkçe dersinin işlenişine yönelik olumlu düşüncelere sahip olmadıkları sonucu ortaya çıkmıştır. Bu durumla ilgili olarak, Türkçe dersi öğretiminde öğrenciyi merkeze alan yöntem ve tekniklerin sınıflarda uygulanması konusunda bilgi ve uygulama yetersizliğinin olması bu olumsuz durumun başlıca nedenlerinden olduğu söylenebilir. Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden doküman inceleme yöntemi kullanılmıştır. Araştırmada doküman olarak Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) tarafından hazırlanan İlköğretim Türkçe 5. sınıf ders kitabından yararlanılmıştır. Bu araştırmanın evrenini, 2022-2023 eğitim öğretim yılında okutulan Türkçe ders kitapları, örneklemini ise Tarsus ilçesinde okutulmakta olan 5. Sınıf Anıttepe Yayıncılık Türkçe ders kitabı oluşturmaktadır. Araştırmanın sonucunda elde edilen veriler içerik analizine tabi tutularak çözümlenmiştir. Araştırma sonucuna göre Türkçe dersinde biyografilerin kullanımının temalara göre farklılık gösterdiği bazı temalarda az bazı temalarda ise hiç kullanılmadığı görülmüştür. Türkçe öğretiminde biyografi kullanımının önemine vurgu yapılarak bütün temalarda yeteri kadar biyografiye yer verilmesi önerisinde bulunulmuştur.

Afetler konusunda Türkiye’yi başta depremler olmak üzere özellikle kıyı kesimlerinde seller, kış aylarında fırtınalar ve doğu bölgelerinde de çığ düşmesi gibi birçok afet türleri olumsuz olarak etkilemektedir. Yerleşim yerlerinde afetlerden, özellikle de depremlerden sonra hissedilen en büyük etkiler, doğal ve yapay çevrede oluşan yıkım ya da belirli ölçekte oluşan hasarlardır. Depremler yaşandıktan sonra evler, işletmeler, fabrikalar, bütün kamu binaları, müzeler ve tarihi yapılar hasar görebilir veya tamamen yıkılabilir. Yıkıma uğrayan yapılarla beraber insanların sağlıklı bir şekilde yaşayabilmesi için hayati derecede öneme sahip olan özellikle alt yapı; havayolları, demiryolları, denizyolları ve karayolları ile internet ve iletişim ağı, elektrik şebekeleri, temiz ve kirli su şebekeleri, doğal gaz boru hatları vb. de hasar görerek kullanılmaz hale gelmektedir. Bahsedilen bütün bu durumların sonucunda insanların hayat rutinleri ya bozulur ya da tamamen durma noktasına gelir. Son yaşanan Maraş depreminde de bu durumun gerçekleşmesine bütün dünya şahit olmuştur. Bu yıkılmaların ve bahsedilen kesintilerin seviyesi, gerçekleşen depremin yıkıcılığına ve toplum olarak depremin zararlarını azaltmak için yapılan hazırlıkların yeterliliğine göre farklılık göstermektedir. Şiddeti ve yıkıcılığı yüksek olan depremlerden sonra ortaya çıkan maddi ve manevi kayıpların giderilmesi ve tekrar normal yaşama dönülebilmesi oldukça uzun sürebilmektedir. Türkiye topraklarının büyük bir kısmının özellikle birinci ikinci derece deprem bölgesinde olması, topraklarımız üzerinde ulusal ve uluslararası öneme sahip olan sanayi kuruluşlarının var olması ve ülke nüfusunun büyük bir bölümünün deprem bölgesinde yaşaması deprem tehlikesinin ciddiyetini daha da önemli kılmaktadır. Geçmiş dönemlerde yaşanan depremlerden dersler çıkararak, gerçekleşmesi muhtemel depremlere karşı önlem alınarak yaşanacak olumsuzlukların azaltılabilmesi mümkündür. Bunun için mutlaka depremlerden önce, toplumların deprem hakkında eğitilerek bilinçlendirilmesi, yerleşim yerlerinde ve binalarda depreme dayanıklı yapıların inşa edilmesi, deprem öncesinde, anında ve sonrasında öncelikli yapılacakların planlanarak gerektiğinde uygulanması yapılacak en önemli hazırlıklardır. Bu makalenin amacı da, depremin bütün risklerini ortaya koyarak toplum olarak deprem bilincinin oluşturulması, depremin görünen ve görünmeyen zararlarının arkasındaki nedenleri ortaya çıkararak, ülke olarak deprem öncesinde, anında ve sonrasında yapılacakları irdelemektir.

Bu çalışmanın temel amacı 2022/2023 eğitim öğretim yılında kullanılan 5. sınıf Sosyal Bilgiler ders kitaplarında biyografi kullanım durumunun incelenmesidir. Bu durumda, Sosyal Bilgiler dersinin eğitim ve öğretiminde yeni yöntem ve teknikler konusunda yapılan literatürdeki araştırmalar ile daha etkili Sosyal Bilgiler öğretimi için kavramlardan, görsel materyallerden ve edebiyattan nasıl yararlanılabileceği üzerinde durulmaktadır. Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden doküman inceleme yöntemi kullanılmıştır. Araştırmada doküman olarak Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) tarafından hazırlanan İlköğretim Sosyal Bilgiler 5. sınıf ders kitabından yararlanılmıştır. Yapılan çalışmanın sonuçlarına göre 5. sınıf sosyal bilgiler ders kitabında 10 kişinin biyografisine yer verildiği ve biyografisi kullanılan kişilerin tamamının erkek olduğu tespit edilmiştir. Araştırmanın sonuçlarına göre Sosyal Bilgiler ders kitabındaki bütün ünitelerde uygun kişiler araştırılarak biyografi kullanımında eşit dağılım yapılması ve kadın kişilerin biyografilerine de yer verilmesi önerileri sunulmuştur.

Türkçe öğretiminde ders kitapları, eğitim öğretim sürecinin yürütülmesinde temel kaynaklar arasında gösterilmektedir. On iki yıllık zorunlu eğitim sürecinde Türkçe öğretimi, ilkokul birinci sınıftan itibaren bireyin bağlı olduğu toplumdaki iletişimi sağlamak, yaşamla ilgili görüş ve düşüncelerini biçimlendirmek, bireylerin doğaya, topluma ve içinde yaşadığımız dünyaya karşı olumlu, yapıcı tutumlar geliştirmeleri açısından oldukça önemlidir. Son yıllarda Türkçe dersinin öğretiminde öğrenciyi merkeze alan yöntem ve tekniklerin sınıflarda uygulanması konusundaki bilgi ve uygulama yetersizliği dikkatleri çekmektedir. Çalışmanın temel amacı 2022/2023 eğitim öğretim yılında 4. sınıf Türkçe ders kitabında biyografi kullanım durumunun incelenmesidir. Çalışmada Türkçe öğretiminde yeni yöntem ve teknikler konusunda yapılan literatürdeki araştırmalar ile daha etkili Türkçe öğretimi için kavramlardan, görsel materyallerden ve edebiyattan nasıl yararlanılabileceği üzerinde durulmaktadır. Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden doküman inceleme yöntemi kullanılmıştır. Araştırmada doküman olarak Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) tarafından hazırlanan İlköğretim Türkçe 4. sınıf ders kitabından yararlanılmıştır. Araştırmanın sonucunda elde edilen veriler içerik analizine tabi tutularak çözümlenmiştir. Yapılan araştırmanın sonuçlarına göre 4. sınıf ders kitabında toplamda 7 kişinin biyografisine yer verildiği görülmüştür. Araştırmada 4. sınıf ders kitabında biyografisi kullanılan karakterlerin tamamının erkek olduğu tespit edilmiştir. Araştırmanın bulgularına göre 4. sınıf Türkçe ders kitabındaki bütün ünitelerde uygun karakterlerin araştırılarak biyografi kullanımına daha fazla yer verilmesi ve kadın karakterlerin biyografilerine de mutlaka yer verilmesi önerileri sunulmuştur.